Organizacja i warunki pracy pracowników socjalnych nie pozwalają w pełni na skuteczną realizację ich zadań w zakresie pomocy społecznej. Pracowników jest zbyt mało, są przeciążeni zadaniami, pracują w stresie, często narażeni na agresję fizyczną lub słowną.
Bywa że niektórzy podopieczni ośrodków uzyskiwali więcej w formie świadczeń z pomocy społecznej niż zarabiał pracownik socjalny. Ośrodki pomocy społecznej starają się prawidłowo organizować pracę. Jednak liczba zadań własnych i zleconych gmin w tym obszarze przekracza ich możliwości kadrowe i finansowe. W rezultacie pomoc udzielana jest na podstawowym poziomie, niemal wyłącznie dla najbardziej potrzebujących, do kwoty wcześniej zaplanowanych środków budżetowych i w sytuacjach interwencyjnych.
Według danych GUS wskaźniki ubóstwa w Polsce w ostatnich latach spadają. Od 2014 r. spada także poziom tzw. skrajnego ubóstwa. Jednak dochody poniżej minimum socjalnego (określonego przez GUS na poziomie 582 zł na osobę samotnie gospodarującą i 392,75 zł na osobę w rodzinie) wykazało w 2017 roku 4,3 proc. osób w badanych przez GUS gospodarstwach domowych (37 tys.). Oznacza to, że ok. 1 milion 700 tys. osób - przynajmniej oficjalnie - uzyskiwało dochody poniżej progu skrajnego ubóstwa.
Według danych GUS z pomocy społecznej w 2017 r. korzystało ok. 2,2 mln osób, czyli 5,7% ogółu mieszkańców Polski.
Zadania z zakresu pomocy społecznej są realizowane głównie przez organy administracji samorządowej. W przyjętym w Polsce systemie pomocy społecznej gminy swoje zadania realizują głównie przez ośrodki pomocy społecznej. Dwa i pół tysiąca ośrodków funkcjonujących w Polsce zatrudnia ok. 19 610 pracowników socjalnych.
